Zarządzanie produkcją jest kluczowe szczególnie w dobie rynku pracownika i globalnej konkurencji. Jej efektywność znacznie wpływa na koszty i zyski przedsiębiorstwa. Choć dokładne wytyczne doświadczony konsultant zaproponowałby po dokonaniu szczegółowej analizy i mapowania procesów biznesowych firmy, to istnieją uniwersalne zasady, którymi podzielimy się w tej serii artykułów.
Problem przezbrojeń i wielkości partii dotyczy nie tylko produkcji wielkoseryjnej. Jeśli produkujesz jednostkowo na zlecenie (np. na podstawie rysunku od klienta) to też ustawiasz maszynę, np. frezarkę CNC pod różne produkty.
Spis Treści:
Każde przezbrojenie jest drogie…
…nawet jeśli kosztuje tylko chwilę. Często też wymaga specjalnych kompetencji, których nie posiadają wszyscy pracownicy produkcyjni. Zdarza się, że oczekiwanie na właściwą osobę tworzy wąskie gardła. A to z kolei timeóźnienia w terminie dostawy do klienta. Często też jakość przezbrojenia ma znaczący wpływ na ilość błędów produkcyjnych, które powstają później w procesie.
Nasza przykładowa firma produkuje 3 produkty:
| Produkt | Czas przezbrojenia | Czas produkcji 1 sztuki |
| X | 1,5 h | 0,5 h |
| Y | 1 h | 0,2 h |
| Z | 0,3 h | 1 h |
Dla uproszczenia zakładamy, że:
- każdy z produktów jest wykonywany na jednym zasobie jedną operacją,
- firma pracuje na 1 zmianę,
- pracownik realnie pracuje 7,5 h (0,5 h na dojście do stanowiska pracy i przerwę śniadaniową).
Ile kosztuje czas przezbrojenia i produkcja? Przyjmijmy rynkowo:
1 h = 78 zł
Zaraz, zaraz! Produkcja tak drogo?! Policzmy dokładnie:
- leasing maszyny
- czas pracownika
- część rocznych kosztów serwisowania maszyny
- prąd
- cząstka kosztów utrzymania hali i instalacji, podatku za grunt, ogrzewania itd.
Zwróć proszę uwagę, że zaniedbujemy koszty surowca i potencjalnych braków (sztuk niezgodnych). Myślę, że 104 zł to i tak zaniżony koszt godziny pracy zasobu produkcyjnego…
Załóżmy, że nasza firma przyjęła 10 zleceń:
| Nr zamówienia | Produkt | Zamówiona ilość |
| 1 | X | 3 |
| 2 | Y | 2 |
| 3 | Z | 10 |
| 4 | X | 2 |
| 5 | Y | 1 |
| 6 | Z | 5 |
| 7 | X | 11 |
| 8 | Y | 3 |
| 9 | Z | 10 |
| 10 | X | 1 |
Zobacz co się dzieje z kosztami i terminem, jeśli zrealizujemy te zamówienia na 2 następujące sposoby:
Rozwiązanie 1. Bez optymalizacji i komasowania zleceń produkcyjnych
Po prostu zamieniam zamówienia handlowe w zlecenia produkcyjne i daję je na produkcję.
| Nr zlec. | Produkt | Ilość | Koszty przezbrojenia | Koszt wsz. szt. | Całk. czas realizacji zam. | Całk. Koszt. Reali. Zam. |
| 1 | X | 3 | 117 zł | 117 zł | 3 | 234 zł |
| 2 | Y | 2 | 78 zł | 31 zł | 1,4 | 109 zł |
| 3 | Z | 10 | 23 zł | 780 zł | 10,3 | 803 zł |
| 4 | X | 2 | 117 zł | 78 zł | 2,5 | 195 zł |
| 5 | Y | 1 | 78 zł | 16 zł | 1,2 | 94 zł |
| 6 | Z | 5 | 23 zł | 390 zł | 5,3 | 413 zł |
| 7 | X | 11 | 117 zł | 429 zł | 7 | 546 zł |
| 8 | Y | 3 | 78 zł | 47 zł | 1,6 | 125 zł |
| 9 | Z | 10 | 23 zł | 780 zł | 10,3 | 803 zł |
| 10 | X | 1 | 117 zł | 39 zł | 2 | 156 zł |
| Suma | 772 zł | 2 707 zł | 44,6 h 6 dni roboczych | 3 479 zł |
Rozwiązanie 2. Proste skomasowanie zleceń produkcyjnych
A teraz w zoptymalizowanym harmonogramie produkcji ze skomasowaniem zleceń (zakładamy, że terminy na to pozwalają):
| Nr zlec. | Produkt | Ilość | Koszty przezbrojenia | Koszt wsz. szt. | Całk. czas realizacji zam. | Całk. Koszt. Reali. Zam. |
| 1 | X | 17 | 117 zł | 663 zł | 10 h | 780 zł |
| 2 | Y | 6 | 78 zł | 94 zł | 2,2 h | 172 zł |
| 3 | Z | 25 | 23 zł | 1 950 zł | 25,3 h | 1 973 zł |
| Suma | 218 zł | 2 707 zł | 37,5 h 5 dni roboczych | 2 925 zł |
Porównajmy obydwa rozwiązania pod względem zrealizowania całego koszyka zamówień:
| Rowiązanie 1 | Rozwiązanie 2 | |
| Czas produkcji | 6 dni roboczych | 5 dni roboczych |
| Koszt | 3 479 zł | 2 925 zł |
Rozwiązanie 2 oczędza więc 554 zł i 1 dzień roboczy. Czyli nie dość, że produkujemy taniej, popełniamy potencjalnie mniej błędów przy przezbrojeniach to jeszcze zyskujemy dodatkowy dzień roboczy na produkcji. W tak małej skali nie widać jeszcze efektu. Ale policzmy ile to procent zaoszczędzonego czasu i pieniędzy? Odpowiedź:
16% oszczędności
A trzeba pamiętać, że zastosowaliśmy bardzo prostą metodę, bez zaawansowanej optymalizacji całego łańcucha operacji, surowców, logistyki, montażu, drzew półproduktów i zamienników itd. I tu zachodzi bardzo ważne pytanie:
Ile w Twojej firmie jest warte 16% oszczędności w skali roku?
W prawdziwym życiu kluczowa jest możliwość przeprowadzenia symulacji i porównania różnych wariantów. Po wybraniu optymalnego wariantu wydajemy zlecenia na produkcję. Produkcja zużywa surowce i wytwarza produkty. Ale co z efektami? W końcu, żeby ciągle się doskonalić (LEAN) trzeba mierzyć efekty.
Sprawdzaj i optymalizuj
Niestety wiele firm nadal nie mierzy efektów realizacji. Oczywiście jest brygadzista/kierownik, który wpisuje na papierowe zlecenie ilość braków, żeby potem jego szef mógł się denerwować. Często brakuje narzędzia, które w prosty sposób śledzi pełne tracebility (indetyfikacja) każdego produktu i każdej partii produkcyjnej. I nie tylko wylicza wynagrodzenia bazujące na prawdziwej efektywności (np. biorąc pod uwagę reklamacje), ale też potrafi wskazać z którym z technologów (inżynierów) przygotowujących produkcję związane jest najwięcej problemów. To samo tyczy się ustawiaczy, bądź innych służb wyspecjalizowanych w przezbrojeniach.
Zarządzanie produkcją w 2017
W 2017 wśród naszych klientów najpopularniejsze były 3 funkcje celu:
- Minimalizacja czasu łącznej produkcji wg czasu efektywnego
- Minimalizacja kosztów produkcji
- Minimalizacja stanów magazynowych
Realizujemy je dzięki silnikowi optymalizacji, ale kilkuosobowa firma produkcyjna spokojnie poradzi sobie sprytem właściciela. W większych organizacjach bez dobrego narzędzia będzie trudno przewidywać ryzyka optymalizacji i mierzyć ich efekty.
Podziękowanie
Dziękuję za przeczytanie mojego artykułu i zapraszam do dyskusji w komentarzach. W następnych częściach cyklu “Zarządzanie produkcją” ja i członkowie zespołu Optimakers będą poruszać m. in. sprawy związane z polityką pożarową, motywacją pracowników, okresową walidacją technologii, odpadem, TPM i ofertowaniem. Zaraz, zaraz, ale co ma do tego wszystkiego ofertowanie? Już niedługo podamy odpowiedź.
Jeżeli uważasz, że w Twojej produkcji przyda się usprawnienie funkcjonowania, wypróbuj nasze bezpłatne 14-dniowe demo i sprawdź jaką wartość możemy Ci zaoferować. Chętnie pomożemy!