Planowanie produkcji to kluczowy obszar wpływający na wydajność pracy i zyski osiągane przez firmy produkcyjne. Obecne trendy dotyczące cyfryzacji przemysłu są widoczne także w obszarze planowania produkcji, gdzie z roku na rok rośnie na znaczeniu inteligentne oprogramowanie wspierające managerów i planistów w optymalizacji scenariuszy produkcyjnych. Jak w obliczu nowych wyzwań i trudności efektywnie zarządzać produkcją przedsiębiorstwa?
Planowanie produkcji jest to ustalenie ilości towaru, który ma zostać wyprodukowany w konkretnym terminie, uwzględniające również sposób produkcji i realne zdolności do terminowego wykonania produkcji o zakładanej jakości. W ramach planowania produkcji rozkłada się w czasie wytworzenie tych wyrobów, w taki sposób, który zabezpieczy osiągnięcie celu sprzedażowego i to przy uwzględnieniu zachowania określonych standardów w obsłudze klienta, oraz poziomu zysków i produktywności. Oznacza to, że planowanie produkcji to niezwykle szerokie zagadnienie, obejmujące planowanie potencjału produkcyjnego potrzebnego do wytworzenia zakładanych ilości produktów w przyjętych odcinkach czasu. Z tego założenia wynika również fakt, że każda weryfikacja planów produkcyjnych to porównanie rozmiaru planowanej produkcji założonej w konkretnym czasie, z potencjałem produkcyjnym, który jest dostępny w tym samym okresie. Takie podejście pozwala sprawdzić realność przygotowanych planów produkcji.
W praktyce planowanie jest podstawową funkcją zarządzania firmą produkcyjną, co ważne – planowanie odbywa się na wszystkich szczeblach przedsiębiorstwa. Do jego fundamentalnych celów należy zaspokojenie potrzeb klienta i spełnienie wymagań pod względem zamówionego asortymentu, jego właściwości, wielkości zamówienia oraz terminu dostawy.
Spis Treści:
- Harmonogram produkcji – podstawa sterowania produkcją
- Plany produkcyjne
- Na jakie plany można podzielić proces planowania produkcji?
- Narzędzia do planowania produkcji
- Oprogramowanie do planowania produkcji na miarę XXI wieku
- System APS – co to jest?
- Korzyści z wdrożenia systemu APS
- Metody planowania produkcji – podstawa sukcesu każdego przedsiębiorstwa
- Przykładowe cele procesu planowania produkcji:
- Czy warto planować produkcję?
Harmonogram produkcji – podstawa sterowania produkcją
To element planowania produkcji, który trzyma w ramach terminy oraz rozmiar partii konkretnych produktów, mających zostać wytworzonymi w danym przedziale czasowym. To element niezwykle istotny, ponieważ wpływa na decyzje związane z produkcją i zaopatrzeniem w materiały. Cele harmonogramu produkcji są bardzo proste i jednocześnie kluczowe dla działania przedsiębiorstwa. Chodzi tu o: efektywne wykorzystanie zasobów – ludzi i maszyn, zabezpieczenie standardu obsługi klientów, optymalizację kosztów produkcji, wypracowanie maksymalnego zysku przy jak najmniejszym zaangażowaniu kapitału.
Plany produkcyjne
Proces planowania to konieczny etap w zarządzaniu przedsiębiorstwem, zwłaszcza jeśli jest to przedsiębiorstwo produkcyjne. Dziś bardzo ważna stała się personalizacja produktu, dlatego firmy muszą być elastyczne i często modyfikować plany, aby dostosować się do oczekiwań klientów i wymagań rynku. Jakie korzyści może przynieść przedsiębiorstwu właściwe planowanie?
- Skuteczne wykorzystanie możliwości produkcyjnych.
- Zmniejszenie stanu zapasów magazynowych.
- Obniżenie kosztów.
- Zwiększenie zysków.
- Ograniczenie opóźnień w produkcji.
Planowanie to nic innego jak projekcja przyszłych działań danego przedsiębiorstwa. Planowanie produkcji określa co, ile oraz kiedy należy produkować w sposób przejrzysty i zrozumiały, aby osiągnąć zamierzone cele. Plany produkcji charakteryzują się różnymi horyzontami czasowymi, przy czym głównie są to plany średnio i krótkookresowe, choć konieczne jest także opracowanie planu długookresowego, bardziej ogólnego.
Na jakie plany można podzielić proces planowania produkcji?
- Plan strategiczny – jest to najbardziej ogólny plan, opracowywany na okres około 5 lat przez najwyższe kierownictwo przedsiębiorstwa. Określa działania, które przedsiębiorstwo powinno podjąć, aby osiągnąć swoje główne cele, np. dotyczące alokacji zasobów czy innych priorytetów. Plany strategiczne wyznaczają także metody postępowania w przypadku zmieniających się oczekiwań klientów czy innych zmian otoczenia. Ten rodzaj planowania jest jednak obarczony wysokim poziomem ryzyka ze względu na swoją długoterminowość.
- Plan taktyczny – jest nieco bardziej szczegółowym planem w porównaniu z planem strategicznym. Opracowywany jest na okres około 1 roku. Plany taktyczne muszą być bezwzględnie podporządkowane planom strategicznym, ponieważ określają sposoby wcielania w życia właśnie tych planów ogólnych. Zazwyczaj plany taktyczne są wyznaczane nie przez samo najwyższe kierownictwo, ale nieco niższy szczebel zarządzania. Znajdują się w nich informacje, jak zrealizować konkretne zadania, aby plan strategiczny mógł zostać zrealizowany. W procesie planowania produkcji można wyróżnić takie plany taktyczne jak: plany zasobów materiałowych i produkcyjnych, plany sterowania jakością produktów czy plany utrzymania ruchu i niezawodności urządzeń.
- Plan operacyjny – dotyczy stosunkowo krótkiego okresu, zazwyczaj wynoszącego miesiąc. Jest wyznaczany przez kadrę niższego i średniego szczebla kierowniczego. Plany operacyjne można podzielić na jednorazowe oraz ciągłe. Plany jednorazowe są opracowywane w celu zorganizowania działań, które w przyszłości nie będą się powtarzać. Natomiast plany ciągłe, zwane też planami trwałymi, dotyczą działań powtarzających się regularnie. W procesie planowania produkcji można wyróżnić takie plany operacyjne jak: przydzielanie zleceń produkcyjnych, ustalanie kolejności zadań czy korygowanie stanu zapasów.
Plan dotyczący produkcji musi uwzględniać:
- planowane wyroby, a konkretnie ich specyfikę i ewentualny podział na zespoły produkcyjne; – terminy, czyli datę rozpoczęcia i zakończenia procesu produkcji dla każdego z planowanych produktów; – szczegółowe czynności, które składają się na proces produkcji, z uwzględnieniem i wskazaniem czasu ich trwania.
Wyszczególniamy kilka faz procesu produkcji, dzięki czemu możemy płynnie przeprowadzić przez cały proces planowania produkcji:
- Badania wstępne, głównie marketingowe, mające na celu ustalenie popytu na dany produkt.
- Przygotowanie konstrukcyjne produkcji, czyli stworzenie precyzyjnych planów wyrobu, a w końcu również jego prototypu.
- Przygotowanie technologiczne produkcji, czyli projektowanie obsługi procesów technologicznych.
- Przygotowanie organizacyjne produkcji, to etap łączący efekty pracy przygotowania konstrukcyjnego i technologicznego. Zawiera w sobie prace dotyczące organizacji pracy komórek produkcyjnych, harmonogramowania produkcji, a nawet rozmieszczenia stanowisk roboczych czy szkoleń pracowników.
- Przygotowanie rozruchu produkcji, czyli wszelkie prace potrzebne do wystartowania produkcji, najpierw partii rozruchowych, aż do uzyskania poziomu parametrów odpowiednich dla stabilnej produkcji konkretnego wyrobu.
- Przygotowanie eksploatacji wyrobu, które obejmuje opracowanie systemów dystrybucji wyrobów oraz obsługi klienta, a także serwis techniczny.
- Przygotowanie likwidacji produkcji – dotyczy prac prowadzących do wyłączenia wyrobu z produkcji, zwolnienie zdolności produkcyjnych, a także zabezpieczenie ekologiczne, w tym recykling.
Narzędzia do planowania produkcji
Proces planowania produkcji jest wyjątkowo wymagający i pracochłonny, jednak w dobie wysokiego poziomu rozwoju sztucznej inteligencji i zaawansowanych metod statystycznych, warto zaangażować do całego procesu również profesjonalne narzędzia IT. Obniżą one ryzyko błędu, przyspieszą proces, a w razie potrzeby umożliwią sprawną jego modyfikację – np. w reakcji na opóźnioną dostawę lub przestój spowodowany awarią maszyny. Sprawdź nasz system APS do planowania produkcji
Oprogramowanie do planowania produkcji na miarę XXI wieku
System APS daje Ci stały dostęp do kluczowych danych i wskaźników, dzięki czemu w pełni kontrolujesz produkcję, nawet w najbardziej podbramkowych sytuacjach. Dzisiejsze systemy wspierające zarządzanie produkcją wykorzystują osiągnięcia technologiczne charakterystyczne dla idei przemysłu 4.0. Mowa tu między innymi o zaawansowanych algorytmach bazujących na sztucznej inteligencji, rozwiązaniach cloudowych oraz szeroko pojętym Przemysłowym Internecie Rzeczy (IIoT). Wszystko po to, aby poprawić wydajność w Twoim przedsiębiorstwie, zoptymalizować alokację zasobów i przenieść produkcję na wyższy poziom.
System APS – co to jest?
System APS to kompleksowe narzędzie ułatwiające optymalne planowanie. Dzięki swoim funkcjonalnościom skraca czas realizacji zadań produkcyjnych, pozwala efektywnie planować i harmonogramować produkcję, dokonywać szybkich modyfikacji wynikających z nagłych zmian a także sprawnie zarządzać kalendarzem, zapasami i przestojami.
Advanced Planning & Scheduling System to nowoczesne narzędzie do planowania, które ułatwia sprostanie wyzwaniom dzisiejszej produkcji. Oprogramowanie APS to proste i jednocześnie kompleksowe rozwiązanie, które zwiększa elastyczność działania firm produkcyjnych. System APS zaplanuje każdy typ produkcji, pokieruje działaniami pracowników a w razie potrzeby wykona dynamiczną modyfikację harmonogramu i poinformuje o pojawiających się ryzykach i problemach. Jest to łatwo konfigurowalne narzędzie, które można zintegrować z innymi, już istniejącymi w firmie systemami. Co bardzo ważne system APS -w odróżnieniu od ERP czy excela – harmonogramując produkcję opiera się na skończonych zasobach (maszyny, ludzie, materiały, narzędzia), uwzględnia bieżące ograniczenia oraz ustalone priorytety.
Korzyści z wdrożenia systemu APS
Wykorzystanie systemu automatyzuje prace i eliminuje błędy wynikające z tzw. czynnika ludzkiego. Sam interfejs systemu i panele meldunkowe są proste w obsłudze, dzięki czemu typowe obawy personelu przed nowymi technologiami szybko znikają. APS dostarczany przez Optimakers pomoże Ci lepiej planować i zarządzać produkcją. Dzięki niemu możesz:
- zaplanować każdy typ produkcji,
- zoptymalizować przepływy materiałowe i wąskie gardła,
- wizualizować w czasie rzeczywistym postępy prac,
- korzystać z zaawansowanych analiz i raportów oraz prognoz,
- sprawdzać skutki różnych wariantów działań w formie wiarygodnych symulacji (np. kupna nowego sprzętu, zmiany w strukturze zatrudnienia czy modyfikacji kolejności realizacji zleceń),
- generować szybko i sprawnie szablony technologii,
- zachować profesjonalny obieg dokumentów i zgodność z certyfikacją ISO 900,1,
- bardziej optymalnie planować zapotrzebowanie surowcowe i ludzkie (Optimakers kontroluje utrzymanie minimalnych stanów magazynowych jak również uwzględnia w planowaniu dostępność zasobów – rozumie konfiguracje zmian pracowniczych i brygad oraz macierze uprawnień),
- podejmować dobre decyzje odnośnie kooperacji i wyboru podwykonawców.
Metody planowania produkcji – podstawa sukcesu każdego przedsiębiorstwa
Niestety plany produkcyjne często ulegają zmianom, a proces przystosowywania się do tak zmiennych warunków, jest uciążliwy nawet dla najlepszych menadżerów. Jaki jest klucz do sukcesu? Powinno się brać pod uwagę elastyczność wybranego rozwiązania i pozytywne opinie innych użytkowników. Jednak ostateczny wybór najodpowiedniejszego narzędzia służącego do planowania produkcji powinien być dostosowany do wymagań systemowych danego przedsiębiorstwa oraz do założonych celów.
Przykładowe cele procesu planowania produkcji:
- maksymalne wykorzystanie możliwości produkcyjnych;
- zmniejszenie liczby przestojów w produkcji;
- zmniejszenie ilości materiałów, które nie zostały wykorzystane w produkcji;
- skrócenie czasu raportowania;
- zapewnienie ciągłości produkcji;
- zmniejszenie strat (np. utraty surowców czy energii w trakcie produkcji).
Czy warto planować produkcję?
System APS jest odpowiedzią na zmiany rynkowe, które w sposób naturalny wymuszają na przedsiębiorstwach produkcyjnych konieczność modyfikacji podejścia do organizacji pracy i zarządzania produkcją.
Dzięki stworzeniu dobrego planu produkcji firma ograniczy ryzyko strat. Oczywiście, funkcjonując na współczesnym rynku nie można mieć pewności, że np. dostawcy zawsze dowiozą zamówiony materiał na czas. Jednak z pewnością można zadbać o to, by mieć w zanadrzu opracowany alternatywny plan działania, właśnie na wypadek opóźnienia w dostawach czy awarii maszyn. Taki plan jest absolutna koniecznością, ale jednocześnie, dzięki nowoczesnym technologiom i inteligentnym systemom, wspierającym nie tylko planowanie produkcji, ale i zarządzanie nią, wcale nie musi być skomplikowany i czasochłonny, aby był skuteczny.