Optymalizacja kosztów produkcji to stały proces wymagający bieżącej analizy i wdrażania usprawnień we wszystkich procesach produkcyjnych. Filozofia Lean Manufacturing zakłada taką organizację procesów i wykorzystanie rozwiązań technologicznych, które pozwolą ograniczyć straty, osiągnąć większą wydajność i wzrost zysków firmy.
Co to Lean Manufacturing?
Lean Manufacturing to filozofia zarządzania, która zapewnia narzędzia i procesy zaprojektowane w celu eliminacji marnotrawstwa z procesu produkcyjnego. Odchudzona produkcja skutkuje większą wydajnością działań, skróceniem czasu cyklu produkcyjnego oraz wzrostem dochodów.
Marnotrawstwo wg Lean Manufacturing
W ramach tej filozofii w zakładach produkcyjnych można wyróżnić 8 głównych źródeł strat – ich angielskie nazwy tworzą akronim „downtime”, czyli postój:
- Defects – defekty,
- Overproduction – nadprodukcja,
- Waiting – czekanie,
- Not utilizing talent – niewykorzystany talent,
- Transportation – transport,
- Inventory excess – zbyt duży inwentarz,
- Motion waste – zbędne ruchy,
- Excess processing – dodatkowe przetwarzanie.
Poniżej omawiamy kilka przykładów każdego z 8 typów strat.
1. Wady
Za defekt uznajemy każdą sytuację, w której produkt odbiega od oczekiwań klienta czy jego oryginalnych standardów projektowych. Wady mogą prowadzić do konieczności dodatkowych przeróbek, wycofania z rynku i złomowania – oznacza to stratę czasu i zasobów sprzętowych oraz materiałowych a nierzadko wpływa na pogorszenie wizerunku firmy na rynku.
Defekty w odchudzonej produkcji są generowane przez sytuacje tj:
- pracownik nie przestrzega dokładnie instrukcji dotyczących pracy lub procesu kontroli jakości,
- produkt został wysłany przypadkowo do niewłaściwego klienta,
- poziom zapasów określonego surowca do produkcji jest niedokładnie rejestrowany.
2. Nadprodukcja
Jeśli produkty są wytwarzane zanim powstanie na nie realny popyt może to mieć wiele negatywnych konsekwencji, np.: blokowanie zasobów, koszty związane z magazynowaniem i transportem czy zamrażanie kapitału. Dlatego coraz więcej zakładów przyjmuje model produkcji just in time -zakładający produkcję w odpowiedzi na popyt-przyczyniający się do zwiększenia produktywności oraz obniżenia kosztów.
Działania generujące straty w tym obszarze to:
- niestabilne planowanie produkcji,
- niedokładne/błędne prognozy i informacje o popycie,
- magazyny przepełnione surowcami i gotowymi wyrobami.
3. Czekanie
Może się odnosić do źle skonstruowanego procesu i oczekiwania na miejsce, surowce, wolne maszyny, decyzje, informacje itp. Wpływa to na obniżenie wydajności oraz wyniku finansowego. Negatywne skutki czekania można w dużym stopniu zniwelować tymi samymi metodami co kwestie związane z nadprodukcją.
Przykłady sytuacji związanych z oczekiwaniem:
- nieplanowane przestoje lub bezczynne maszyny,
- opóźnienia spowodowane przez człowieka – pracowników firmy lub dostawców,
- wstrzymywanie produkcji podczas usuwania przeszkód w dalszym procesie.
4. Niewykorzystany talent
Jedną z najgorszych form marnotrawienia jest strata w obszarze potencjału ludzkiego. Nieumiejętność przydzielenia odpowiednich ludzi na właściwych stanowiskach może prowadzić do rotacji, braku motywacji i zaangażowania oraz niższej efektywności w ramach przydzielonego zadania. Co więcej, brak szkolenia kadry może prowadzić do większej liczby błędów i kosztów, jakie za sobą pociągają.
Źródła kosztów wynikających z niewykorzystywania talentów to:
- niewłaściwie używane maszyny i surowce,
- angażowanie się przez pracowników w niewłaściwe zadania (nie dodające wartości),
- nie wyszkolona kadra,
- brak ścieżki rozwoju kariery,
- brak komunikacji między kierownictwem a personelem.
5. Transport
Proces przenoszenia i przewożenia materiałów z jednej lokalizacji do drugiej to najczęstsze obszary do poprawy w ramach odchudzania produkcji. Błędy w planowaniu rozmieszczenia i transportu wpływają na kolejne straty- w obszarze zbędnych ruchów oraz oczekiwania – generując niepotrzebne koszty i wpływając na niestabilność produkcji. Rozwiązaniem tej kwestii jest ponowne mapowanie strumienia wartości i zmiany w układzie czy produkcji.
Sytuacje generujące straty w tym obszarze to m.in.:
- nieskoordynowany zespół logistyczny,
- źle zorganizowana przestrzeń,
- przenoszenie między odległymi obiektami,
- wybór usług dostawców zlokalizowanych w dużej odległości od zakładu.
6. Inwentarz
Jeśli produkt jest wytwarzany w oderwaniu od popytu pojawiają się problemy z przestrzenią, kosztami magazynowania, transportu i ruchów. Wynika to zwykle z niedokładnych danych i prognoz oraz brakiem narzędzi do planowania. Postęp technologiczny, w tym systemy do planowania i zarządzania produkcją umożliwiają tworzenie produktów na czas i zgodnie z najwyższymi standardami.
Przykłady marnotrawstwa zapasów t:
- nieoptymalne wykorzystywanie maszyn i sprzętów,
- przechowywanie niepotrzebnych już części lub produktów, które straciły ważność.
7. Zbędny ruch
Marnotrawstwo oznacza w tym przypadku niepotrzebną aktywność w miejscu pracy. Niezależnie od tego, czy jest to ludzki błąd czy przestarzała technologia, są to utrwalone schematy działania trudne zarówno do identyfikacji jak i zastąpienia nowymi, optymalnymi procesami. W tym przypadku szczególnie pomocne są kompleksowe systemy do zarządzania produkcją a także rozwiązania z zakresu automatyki.
Przykłady marnotrawstwa ruchu to:
- konserwacja reaktywna,
- źle zlokalizowane części zamienne, materiały, produkty itp.
- nadmierny ruch / zużycie maszyn,
- źle zaplanowane procesy wymagające większej liczby etapów niż jest to faktycznie potrzebne,
- zła organizacja pracy i komunikacja skutkująca poszukiwaniem brakujących narzędzi, instrukcji, dokumentacji itp.
8. Dodatkowe przetwarzanie
Strata wynikająca z wprowadzania większej złożoności do produktu lub procesu niż jest to konieczne z czasem skutkuje zmniejszeniem konkurencyjności. Nowoczesne systemy do zarządzania produkcją oraz zaawansowane technologie przetwarzania skracają czas produkcji i pomagają utrzymać nienaganną jakość.
Przykłady sytuacji związanych z niepotrzebną złożonością to:
- niejasna specyfikacja lub standardy jakości,
- instalowanie dodatkowych części/funkcjonalności bez analizy potrzeb rynku,
- skomplikowane ścieżka podejmowania decyzji,
- nadmiar produktów lub funkcji, które nie odpowiadają na realne potrzeby klienta.
W teorii zasady dotyczące ograniczenia strat w ramach tych obszarów wydają się logiczne, jednak zaplanowanie i zorganizowanie w odpowiedni sposób procesów oraz dobór systemu do zarządzania produkcją/ konkretnych funkcjonalności nie jest tak proste. Decydując się na wprowadzanie usprawnień i ograniczenie marnotrawstwa warto skorzystać z wieloletniego doświadczenia praktyków zespołu OptiMES, którzy znają się na optymalizacji procesów produkcyjnych.
System do zarządzania produkcją OptiMES dzięki modułom odpowiedzialnym za kontrolę wykonania i rozliczanie produkcji, planowanie i harmonogramowanie, optymalizację gospodarki magazynowej, utrzymanie ruchu oraz relacje z klientami pozwala na ograniczenie strat we wszystkich opisanych powyżej obszarach.
Nowoczesny system produkcyjny OptiMES wpisuje się w ideę Przemysłu 4.0, wykorzystuje rozwiązania z obszaru AI, pozwala na łatwą integrację z innymi popularnymi dla produkcji systemami oraz jest intuicyjny w użyciu. Aby dowiedzieć się więcej na temat rozwiązań dla produkcji od OptiMES skontaktuj się doradcą technicznym.
